فروید «ضدروشنگری» نیست، اما پایه‌های خوش‌بینی و انسان‌گرایی روشنگری را نقد می‌کند. او عقل را لازم می‌داند، اما ناکافی؛ و نشان می‌دهد که برای شناخت انسان، باید به اعماق تاریک و ناهشیار روان هم رفت.
چهار ضربه فروید به امپراتوری روشنایی! / فروید در تاریکی: تاج و تخت عقل روشنگری به لرزه افتاد!
